Deprecated: Array and string offset access syntax with curly braces is deprecated in /home/fkp/domains/zakochaniwpowstaniu.pl/public_html/libraries/joomla/database/driver.php on line 1950

Deprecated: Array and string offset access syntax with curly braces is deprecated in /home/fkp/domains/zakochaniwpowstaniu.pl/public_html/libraries/joomla/database/driver.php on line 1950

Deprecated: Array and string offset access syntax with curly braces is deprecated in /home/fkp/domains/zakochaniwpowstaniu.pl/public_html/libraries/joomla/database/driver.php on line 1950

Deprecated: Array and string offset access syntax with curly braces is deprecated in /home/fkp/domains/zakochaniwpowstaniu.pl/public_html/libraries/joomla/database/driver.php on line 1950

Deprecated: Array and string offset access syntax with curly braces is deprecated in /home/fkp/domains/zakochaniwpowstaniu.pl/public_html/libraries/joomla/database/driver.php on line 1950

Deprecated: Array and string offset access syntax with curly braces is deprecated in /home/fkp/domains/zakochaniwpowstaniu.pl/public_html/libraries/joomla/database/driver.php on line 2026

Deprecated: Array and string offset access syntax with curly braces is deprecated in /home/fkp/domains/zakochaniwpowstaniu.pl/public_html/libraries/src/Filesystem/Path.php on line 148

Deprecated: Array and string offset access syntax with curly braces is deprecated in /home/fkp/domains/zakochaniwpowstaniu.pl/public_html/libraries/src/Filesystem/Path.php on line 151

Deprecated: Array and string offset access syntax with curly braces is deprecated in /home/fkp/domains/zakochaniwpowstaniu.pl/public_html/libraries/src/Filesystem/Path.php on line 154

Deprecated: Array and string offset access syntax with curly braces is deprecated in /home/fkp/domains/zakochaniwpowstaniu.pl/public_html/libraries/src/User/UserHelper.php on line 636
Stanisław Taczak (1874-1960)

Ładowanie...

Biografie

Deprecated: Cannot use "parent" when current class scope has no parent in /home/fkp/domains/zakochaniwpowstaniu.pl/public_html/administrator/components/com_fields/helpers/fields.php on line 608

Stanisław Taczak (1874-1960)

Już jako gimnazjalista działał w kółku samokształceniowym, które przekształciło się w Towarzystwo Tomasza Zana. Podczas studiów w Akademii Górniczej we Freibergu, działałw Polskim Towarzystwie „Sarmacja”, Związku Młodzieży Polskiej oraz Polskiej Partii Socjalistycznej.

Gdy pracował naukowo na Politechnice Berlińskiej, jego mieszkanie było miejscem spotkań Polonii.

W 1898 roku powołany został do odbycia jednorocznej służby wojskowej w Ostrowie Wielkopolskim, gdzie ukończył kurs aspirantów oficerskich. Po kolejnych kursach i ćwiczeniach wojskowych doszedł do stopnia porucznika. Gdy został zmobilizowany w 1914 roku, dowodził kompanią, a po awansie na kapitana (1915) batalionem. Walczył na froncie wschodnim, a za zasługi uhonorowany został Krzyżem Żelaznym I i II klasy. W 1916 roku złożył wniosek o skierowanie do Legionów Polskich tworzonych przy armii niemieckiej, do 1917 roku angażował się w tworzenie tego „Polnische Wehrmacht”. Był pierwszym polskim oficerem armii niemieckiej, który w listopadzie 1918 roku zgłosił się do Ministerstwa Spraw Wojskowych, a 15 listopada otrzymał przydział do Oddziału VII (naukowego) Sztabu Generalnego. Kilka dni później,prowadził ulicami Warszawy manifestację polskich żołnierzy armii niemieckiej, niosąc transparent „Łączymy się”.

Od 16 do 30 grudnia 1918 roku miał urlop, podczas którego pojechał odwiedzić rodzinę w Berlinie. W drodze powrotnej zatrzymał się w Poznaniu u brata, księdza Teodora Taczaka, który umówił go na spotkanie z Wojciechem Korfantym. Odbyło się ono wieczorem, 28 grudnia 1918 roku.Powstanie wielkopolskie trwało już wówczas, a Komisariat Naczelnej Rady Ludowej w Poznaniu potrzebował oficera, który obejmie dowództwo nad rozproszonymi oddziałami do czasu pojawienia się oddelegowanego w tym celu generała. Taczak skontaktował się telefonicznie ze Sztabem Generalnym w Warszawie, poprosił o formalne przedłużenie urlopu, a nieformalnie o zgodę na objęcie funkcji, którą oficjalnie zaczął pełnić 2 stycznia 1919 roku.

Sztab Taczaka startował od zera. Nie miał odpowiedniej kadry oficerskiej (ostatecznie dysponował 18 oficerami), nie miał służb, nie miał kontaktów, nie miał oddziałów. Taczak  podzielił go na cztery wydziały: operacyjny, personalny, broni i amunicji. Wydawał rozkazy dzienne i instrukcje wewnętrzne. Początkowo podporządkowane mu zostały oddziały Służby Straży i Bezpieczeństwa oraz Straży Ludowej, potem rozwiązano polsko-niemiecką komendę miasta, co sprawiło, że władza skupiła się w jego sztabie. Powołano inspekcję sanitarną, inspekcję koni i taborów, komendę linii kolejowych, biuro kartograficzne, biuro płatnika, referat lotniczy, automobilowy i inne.

Organizacja powstania na terenie Wielkopolski także wymagała uporządkowania. Pierwszym krokiem było odsunięcie powiatowych, miejskich oraz wiejskich Rad Ludowych od wszelkich spraw wojskowych i skupienie jej w sztabie Taczaka. Stworzona została pozioma struktura organizacyjna, gdzie podstawową jednostką były powiaty z ich komendantami, dalej okręgi wojskowe i dowództwa frontów. Wielkopolska podzielona została na 7 okręgów, potem doszły jeszcze 2 kolejne, a ich dowódcy mogli dysponować zgłaszającymi się poborowymi. Taczak zadbał także o podstawowe potrzeby powstańców. Wszystkim oficerom i żołnierzom przysługiwały bezpłatne kwatery i wyżywienie. Ustalił także wysokość poborów oficerów, podoficerów i szeregowców, a także system urlopów i dodatków, w tym dodatku na dzieci.

Walki powstańcze toczyły się daleko od Poznania i dowództwo nie miało dużego wpływu na ich przebieg. Mając tego świadomość, starano się podejmować działania wpływające na samorzutny rozwój powstania. Stworzone zostały rezerwy operacyjne, które z Poznania i rejonów mniej zagrożonych kierowano na najbardziej newralgiczne odcinki frontu, a z poznańskich magazynów wysyłano broń i amunicję tam gdzie była najbardziej potrzebna. Sztab przygotował plany bitwy pod Szubinem, która zakończyła się sukcesem oraz bitwy pod Zbąszyniem, która nie przyniosła spodziewanych rezultatów. Najważniejszą operacją wykonaną z inspiracji sztabu Taczaka było jednak niewątpliwie zdobycie lotniska na Ławicy, co sprawiło, że biało-czerwona szachownica po raz pierwszy namalowana została na skrzydłach poznańskich samolotów.

Zmiana warty nastąpiła 16 stycznia 1919 roku, kiedy to kapitan Stanisław Taczak zdał komendę nad liczącymi 14.000 żołnierzy wojskami powstańczymi gen. Józefowi Dowbór Muśnickiemu, który mianował go II kwatermistrzem Dowództwa Głównego, przydzielając mu nadzór nad kwaterą główną oraz wydziałami: personalnym, sądowym, duszpasterskim i weterynaryjnym. Sam Taczak został wkrótce mianowany majorem (25.01), a w czerwcu 1919 roku Naczelna Rada Ludowa awansował go na podpułkownika. Wkrótce jednak odsunięty został od powstańczego sztabu, który objęli wojskowi związani z nowym dowódcą. Jego misja się zakończyła.

Zobacz także